Kako se navodi u Fiskalnoj strategiji, ključni cilj uspostavljanja ovog sistema je praćenje kretanja i porekla duvanskih proizvoda u realnom vremenu tokom celokupnog lanca snabdevanja, počev od same proizvodnje pa sve do krajnjeg potrošača.
Na ovaj način svaki duvanski proizvod dobija jedinstvenu identifikacionu oznaku i podliježe punoj kontroli od trenutka kada napusti lokaciju proizvođača do prvog maloprodajnog objekta u kojem će se vršiti njegova prodaja, pojašnjeno je u Fiskalnoj strategiji.
Na taj način prijavljena je svaka faza u komercijalnom lancu, u cilju sprečavanja krijumčarenja i smanjenja nelegalne trgovine duvanskim proizvodima.
U Crnoj Gori, kao i u Evropskoj uniji i u zemljama regiona, izražena je problematika krijumčarenja i nedozvoljene trgovine akciznom robom, pre svega cigaretama, a prema nekim podacima procenjuje se da Crna Gora svake godine gubi između 15 do 20 miliona evra zbog sivog tržišta cigareta, što predstavlja oko 30% vrednosti ukupnog legalnog tržišta duvanskih proizvoda.
Kako se dalje navodi u Fiskalnoj strategiji, iako je Crna Gora poslednih godina preuzela niz koraka u borbi protiv nelegalne trgovine cigaretama, što je rezultiralo značajnim rastom naplate prihoda od akciza na duvan i duvanske proizvode, procenjuje se da se jedan deo ovih proizvoda još prometuje u sivoj zoni.
Implementacija Track&Trace sistema imala bi pozitivne efekte u suzbijanju sive ekonomije na tržištu duvanskih proizvoda, a za rezultat povećanje legalnog prometa duvanskih proizvoda, što pokazuje i praksa nakon uvođenja ovog sistema u mnogim zemljama Evrope, naglašeno je u dokumentu.
Kako ističu, brojni su i drugi benefiti koji bi ovaj sistem doneo: povećanje budžetskih prihoda (akciza i PDV), usklađenost sa međunarodnim propisima koji se odnose na kontrolu duvana, stvaranje fer tržišta za sve učesnike u lancu snabdevanja duvanskim proizvodima, zaštita potrošača (potrošači bi bili sigurni da konzumiraju bezbedan duvanski proizvod) i prikupljanje važnih podataka o svim tokovima u lancu koji se mogu upotrebiti u razne svrhe.
Kako je već urađena mapa puta koja je jasno definisala sledeće korake na putu implementacije sistema, ali i jasno definisala vremenske okvire za svaki od njih, očekuje se da će sa njegovom realizacijom otpočeti 2025. godine, a procenjeno nephodno vreme za njegovu punu implementaciju je tri godine.
Okvirna konvencija o kontroli duvana (WHO FCTC), odnosno Protokol o eliminaciji nedozvoljene trgovine duvanskim proizvodima, Crna Gora je ratifikovala 2017. godine.
Izvor: eKapija/Dan
