Prelazak na regenerativnu poljoprivredu
U prvoj fazi projekta organizovana je dvodnevna obuka pod nazivom "Tranzicija ka regenerativnoj poljoprivredi“ koja je okupila više od 30 poljoprivrednih proizvođača, kao i profesore i vodeće stručnjake iz oblasti regenerativne poljoprivredne proizvodnje. Nakon obuke, odabrano je šest motivisanih proizvođača koji će tokom tri godine trajanja projekta dobijati podršku koja uključuje analizu zemljišta, analizu rezultata kao i planove implementacije regenerativnih praksi koje su prilagođene njihovim gazdinstvima, uz sveobuhvatno savetovanje stručnjaka iz oblasti regenerativne poljoprivrede.
Analiza zemljišta
Projektom su obuhvaćeni lokaliteti Ivanjica, Ratkovo, Bački Petrovac, Banatsko Aranđelovo, Lovćenac, Martonoš i Kanjiža. U maju ove godine, uzeti su uzorci zemljišta sa parcela na kojim usevi daju optimalne rezultate, kao i sa onih sa slabijim prinosima ili specifičnim problemima. Uzorci su poslati na Poznanski univerzitet ‘Poznań University of Life Sciences’ radi detaljne hemijske analize, kao i procene biodiverziteta i mikrobiološke aktivnosti u zemljištu.
Analize su pokazale značajnu heterogenost između lokaliteta, pa čak i unutar samih gazdinstava. Ova varijabilnost ukazuje na razlike u sastavu zemljišta kao i na uticaj različitih poljoprivrednih praksi tokom vremena. Obrada zemljišta, posebno oranje, identifikovana je kao faktor sa najvećim uticajem na fizička svojstva zemljišta, koja dalje utiču na njegove biološke i hemijske karakteristike.
Rezultati bioloških ispitivanja svojstava zemljišta su posebno iznenađujući. Iako su fizička i hemijska svojstva sugerisala bolju biološku aktivnost, na većini lokaliteta utvrđena je niska mikrobiološka aktivnost i biodiverzitet zemljišta. Jedini lokalitet na kom je identifikovana dobra mikrobiološka aktivnost i biodiverzitet zemljišta je lokalitet na kom se primenjuju regenerativne prakse duži niz godina, poput setve pokrovnih useva sa leguminozama, upotrebe organskih đubriva i mikrobioloških preparata.
Tokom trogodišnjeg programa očekuju se značajna poboljšanja ne samo u biološkom profilu zemljišta, već i u njegovim fizičkim i hemijskim karakteristikama.
Posete gazdinstvima i savetodavne aktivnosti
Tokom godine organizovane su prolećne i jesenje posete poljoprivrednim gazdinstvima, uz dodatnu podršku prema potrebi. U prvoj godini programa, odabrana su gazdinstva koja se uglavnom bave ratarskom i/ili povrtarskom proizvodnjom, sa izuzetkom malinjaka u Ivanjici.
Većina učesnika imala je ograničeno prethodno iskustvo sa regenerativnim praksama. Na osnovu motivacije ali i mogućnosti svakog učesnika, predloženi su sveobuhvatni planovi za regenerativnu poljoprivredu za trogodišnji period. Ovi planovi su fleksibilni i podložni promenama u zavisnosti od agroekoloških uslova i drugih nepredvidivih faktora koji utiču na poljoprivrednu proizvodnju.
Najveće interesovanje i podrška bili su usmereni na smanjenje degradacije poljoprivrednog zemljišta, odnosno na primenu redukovanih i konzervacijskih sistema obrade zemljišta. Poljoprivredni proizvođači su preduzeli korake ka regenerativnim praksama primenom mera kao što su: setva pokrovnih useva, upotreba organskih đubriva i optimalna primena mineralnih đubriva (na osnovu analize zemljišta), kao i spomenuta konzervacijska obrada zemljišta. Takođe, pojedina gazdinstva već neko vreme sprovode mere poput setve cvetnih pojaseva, formiranje vetrozaštitnih pojaseva i optimizacija upotrebe pesticida.
Poziv za uključivanje u "EIT Food program regenerativne poljoprivrede"
Saradnja Donau Soja udruženja sa EIT Food-om predstavlja značajan korak ka unapređenju regenerativne poljoprivredne proizvodnje u Srbiji. Projekat "EIT Food program regenerativne poljoprivrede" pruža podršku poljoprivrednim proizvođačima na putu ka primeni praksi koje su održive, naglašavajući važnost očuvanja zemljišta, voda, biodiverziteta i životne sredine. Širenje svesti, edukacija, kao i savetodavni program prilagođen specifičnim uslovima individulanog gazdinstva, ključni su za uspeh ovog koncepta.
Svake naredne godine organizovaće se nove obuke za 30 poljoprivrednih proizvođača, dok će šest motivisanih učesnika biti uključeno u program. Sledeća obuka zakazana je za mart 2025. godine.
Izvor: InStore
Foto: Donau Soja
